Vulva kanseri, kadın genital organlarının dış yüzeyinde oluşan bir kanser türüdür. Vulva; üretra ve vajinayı çevreleyen, klitoris ve dudakları içeren cilt bölgesidir.
Vulva kanseri, genellikle bir şişlik veya yara şeklindedir ve sıklıkla kaşıntıya neden olur. Her yaşta görülebilmekle birlikte en sık ileri yaşlarda tanı alır.
Vulva kanserinin tedavisi genellikle kanserin ve onu çevreleyen sağlıklı dokunun cerrahi çıkarılmasından oluşur. Bazen vulva kanseri cerrahisi tüm vulvanın çıkarılmasını gerektirir. Kanser erken teşhis edilirse, tedavide kapsamlı cerrahi ihtiyacı daha az olur.
Vulva kanserinin belirti ve bulguları şunlardır:
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Uzun süren ve sizi endişelendiren herhangi bir belirti varsa aile hekiminizden veya kadın doğum uzmanından randevu alın.
Vulva kanserine neyin sebep olduğu net olarak belirli değildir.
Genel olarak doktorlar kanserin bir hücre DNA’sında mutasyon oluşması ile başladığı bilgisine sahipler. Mutasyon hücrenin hızla büyümesine ve bölünmesine imkan tanıyor. Hücre ve yavruları, normal hücrelerin ölmesi gereken dönemde yaşamaya devam ediyor. Biriken hücreler bir tümör şeklini alıyor, çevre dokuları kaplıyor ve vücudun diğer kısımlarına yayılıyor.
Kanserin hangi hücre türünde başladığı bilgisi, doktorunuzun en etkili tedaviyi planlamasına yardımcı olur. En sık rastlanan vulva kanseri türleri şunlardır:
Vulva kanserine neden olan kesin bir sebep bilinmese de, hastalık riskini artıran belirli faktörler bulunur, bu faktörler şunlardır:
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların riskini azaltın
Vulva kanseri riskini azaltmak için cinsel yolla bulaşan HPV enfeksiyonu riskini azaltın.
Pelvis muayenesi hakkında doktorunuzla konuşun.
Doktorunuza hangi sıklıkla pelvik muayene olmanız gerektiğini danışın. Bu muayene doktorun dış genitalleri görsel olarak muayene etmesine ve iç genital organları anormallikler açısından incelemesine imkan tanır.
Sizin için en uygun görüntüleme testini programlamak üzere, vulva kanseri ve diğer pelvik kanserler açışından risk faktörlerinizi doktorunuz ile konuşun.
Vulva kanseri tanısında uygulanan test ve yöntemler şunlardır:
Kanserin Derecesine Karar Vermek
Tanınız onaylandığında doktorunuz kanserin derecesine ve evresine karar vermeye çalışır. Evreleme testleri şunlardır:
Vulva kanseri, evresini belirten Roma rakamları ile gösterilir.
Vulvar melanom farklı bir evreleme sistemine sahiptir.
Vulva kanserinin tedavi seçenekleri kanserin tipi ve evresi, genel sağlık durumunuz ve kişisel tercihlerinize bağlı olarak değişiklik gösterir.
Vulva kanserinin tedavisinde kullanılan operasyonlar şunlardır:
Vulvanın tamamen alınması amaçlı yapılan cerrahi, enfeksiyon ve kesi etrafında iyileşme sorunları gibi komplikasyon riskleri taşır.
Vulva cerrahileri genital bölge hassasiyetini değiştirebilir. İşleme göre değişmekle birlikte genital bölgede hissizlik oluşabilir ve cinsel ilişki esnasında orgazma ulaşamayabilirsiniz.
Vulva kanseri kasıktaki lenf düğümlerine yayılabilir, bu sebeple doktorunuz kanserin çıkarılması amacıyla yapılan cerrahi esnasında lenf düğümlerini de çıkarabilir. Doktorunuz, durumunuza bağlı olarak yalnız birkaç lenf düğümünü veya birçoğunu çıkarabilir.
Lenf düğümlerinin çıkarılması sıvı tutulmasına ve bacaklarda şişmeye neden olabilir, bu duruma lenfödem adı verilir.
Belirli durumlarda cerrah, daha az sayıda lenf düğümü çıkarılmasına imkan tanıyan bir teknik kullanabilir. Sentinel lenf düğümü biyopsisi olarak adlandırılan bu işlem, kanserin yayılma riskinin en yüksek olduğu ilk lenf düğümünü belirler. Böylece cerrah test yapılmak üzere o lenf düğümünü çıkarır. Eğer burada kanser bulunmazsa, kanserin diğer lenf düğümlerine yayılması da pek mümkün değildir.
Radyoterapi kanser hücrelerini öldürmek için X-Ray ve proton gibi yüksek enerjili ışınları kullanır. Vulva kanserinde radyoterapi genellikle vücudun etrafında dönen ve cildin belli noktalarına radyasyonu yönlendiren bir cihaz tarafından uygulanır (eksternal radyoterapi).
Radyoterapi bazen, cerrahinin başarı ihtimalini artırmak amacı ile büyük vulva kanserlerinin küçültülmesi için kullanılır. Bazen kemoterapi ile birlikte verilir, böylece kanser hücreleri, radyoterapiye karşı daha savunmasız hale gelir.
Eğer lenf düğümlerinde kanser hücresi bulunduysa, doktorunuz cerrahi sonrası hastalığın nüksüne sebep olabilecek kanser hücrelerini öldürmek amacıyla, lenf düğümleri çevresine radyasyon önerebilir. Bazen böyle durumlarda radyoterapi, kemoterapi ile birlikte verilir.
Kemoterapi kanser hücrelerini öldürmek için kimyasalları kullanan bir ilaç tedavisidir.
Kemoterapi ilaçları sıklıkla kolunuzdaki bir damar yoluyla veya ağızdan verilir.
Vulva kanserinin vücudun diğer kısımlarına da yayıldığı kişilerde kemoterapi bir seçenek olabilir.
Kemoterapi bazen cerrahi başarısını artırmak üzere tümörü küçültmek amacıyla radyoterapi ile birlikte verilebilir. Ayrıca kanserin lenf düğümlerine yayıldığına dair bir kanıt varsa da radyoterapi ile birlikte kullanılabilir.
Vulva kanseri tedavisinin tamamlanmasının ardından doktorunuz, kanser nüksünü araştırmak adına düzenli takip testleri önerebilir. Başarılı bir tedavisinden sonra dahi kanser geri dönebilir. Doktorunuz sizin için uygun olan takip testi programına karar verecektir ancak genellikle tedavi sonrası ilk 2 yıl için yılda 2-4 kez test yapılması önerilir.