Kemoterapi döneminde beslenme nasıl olmalıdır?
Kemoterapi, kanser hücrelerinin öldürmesinde kullanılan ilaçlardır. Kemoterapi süresince sağlıklı beslenmeniz yan etkilerin azalmasına yardımcı olacaktır. Sağlıklı beslenmeyle enerji ve direnciniz korunur ve kendinizi daha iyileşmiş hissedersiniz. Besin öğesi depolarınız ve vücut ağırlığınız korunur, böylece tedavinin yan etkilerini daha iyi tolere edebilirsiniz, enfeksiyon riskiniz azalır ve iyileşmeniz hızlanır.
Kemoterapi süresince görülebilen yan etkiler:
- Kilo kaybı (iştahsızlık ve tat –koku almada değişiklik sebebiyle),
- Bulantı-kusma,
- İshal – kabızlık,
- Anemi (kansızlık),
- Ağızda yara oluşumu,
- Halsizlik, yorgunluk
- Saç dökülmesi,
- Ödem (vücut tarafından su tutulması),
- Cilt ve tırnak problemleri (tırnakta; renk değişikliği ve kırılma, ciltte ise; alerjik kaşıntılar, kuruma, soyulma ve kalınlaşma olarak görülebilmektedir.)
- Beyaz kan hücresi düzeyinin düşmesine bağlı olarak enfeksiyon riskinde artma
Tedavi yan etkileri gözlemlediğinizde mutlaka doktorunuza ve diyetisyeninize başvurun!
Kemoterapi süresince sağlıklı beslenmeniz yan etkilerin azalmasına yardımcı olacaktır. Gündüz tedavi ünitesinde, uzun saatler kemoterapi alacak hastanın beslenmesi için hafif yiyecekler içeren çanta hazırlanmalıdır.
Şeker hastalığı, böbrek hastalığı ve bunun gibi kronik ek hastalığı olan bireylerde diyetle ilgili genel tavsiyelerde değişiklik olabilir. Mutlaka doktorunuz ve diyetisyeninize danışın.
Kemoterapi tedavisi sırasında beslenmenizde dikkat etmeniz gerekenler:
- Yemeklerinizi günlük taze ve günlük pişmiş olarak tüketiniz. Yemeklerinizi dolapta bekletip tekrar ısıtmayınız.
- Aldığınız tüm paket ve pastörize yiyeceklerin üretim ve son kullanma tarihine bakınız. Delik, yırtılmış ve yıpranmış paketleri almayınız.
- Pişecek sebze, meyve ve et dışında paketlenmemiş yiyecekleri almayınız.
- En az 3 ay ev dışında (restuarant vb.) yemek yemeyiniz.
- Yemeklerin pişirilmesinde düdüklü tencere tercih ediniz.
- Aşırı yağlı yiyeceklerden ve kızartmalardan uzak durulmalı.
- Bol bol su tüketin. (toksin maddeleri vücudunuzdan atabilmek için)
- Çay, kahve yerine bitki çaylarına yönelin. Özellikle; kuşburnu, adaçayı, papatya, ıhlamur gibi.
- Mide rahatsızlıkları yaşamamak için aşırı sıcak ve soğuk besinleri tüketmeyin.
- İştahsızlık nedeniyle oluşabilecek kilo kaybınızı önlemek amacıyla azar azar ve sık sık yemek yiyin.
- İçerisinde yapay madde bulunduran besinlerden ve içeceklerden uzak durun. Çorba, yoğurt gibi sıvı besinlerin tüketimine yönelin.
- Sebze, kurubaklagil, kırmızı et, beyaz et (tavuk, balık) haftanın günlerinde dengeli olarak dağıtın.
- Kola, gazoz ve portakal suyu gibi gazlı ve asitli içeceklerden uzak durun.
- Bol bol sebze ve meyve tüketin. Sebzelerden özellikle; brokoli, lahana, sarımsak, soğan, turp, kereviz, yeşil yapraklı sebzeler, domates, baklagiller, kırmızıbiber, roka ve maydanoz tüketmeye özen gösterin. Gaz yapıyorlarsa bu dönemde tüketimi sınırlayın.
Tüketilmemesi̇ gerekenler: greyfurt, ısırgan otu /çayı ve karışık bitki çayları tüketilmemelidir. Karadut ve böğürtlen meyveleri az ölçülü tüketilebilir.
Nar haftada 1 kez ¼ oranında doktorunuza danışarak tüketebilirsiniz.
Beslenmenizde dikkat etmeniz gerekenler:
- Bol bol sebze ve meyve tüketin. Sebzelerden özellikle; brokoli, lahana, sarımsak, soğan, turp, kereviz, yeşil yapraklı sebzeler, domates, baklagiller, kırmızı biber, roka ve maydanoz tüketmeye özen gösterin. İdeal kilonuzda olmaya özen gösterin.
- Bol bol su tüketin.
- Balık, tavuk gibi et grubu besinleri ızgara veya haşlama olarak tüketin. Hamur işleri ve hamurlu tatlılardan uzak durun.
- Yağ ve tuz içeriği düşük besinleri tüketmeye özen gösterin.
- Kızartmalardan uzak durun. Lifli (posalı) yiyeceklerin tüketimini arttırın.
- Alkol ve alkollü içecekler ve sigara tüketiminden uzak durun.