Kemik metastazı, halk arasında kanserin kemiğe sıçraması olarakta adlandırılan kanser hücrelerinin bulundukları bölgelerinden ayrılarak kemiğe yayıldığında meydana gelir.
Kanser hücreleri kemiklere yayıldığında (kemik metastazları), ağrı, kemiklerde kırılma gibi birçok soruna neden olabilirler.
Hemen hemen tüm kanserler kemiğe yayılabilir, ancak sıklıkla yayılan kanserler
Omurga kemik metastazlarının en sık görüldüğü yerdir. Diğer yaygın bölgeler kalça kemiği (pelvis), üst bacak kemiği (femur), üst kol kemiği (humerus), kaburgalar ve kafatasıdır. Normalde kemik, 2 çeşit kemik hücresi tarafından korunur.
Osteoblastlar yeni kemik oluşturur.
Osteoklastlar eski kemiği parçalar
Bu hücreler gerektiği gibi çalıştığında, eski kemik parçalanırken her zaman yeni kemik oluşur. Bu, kemiklerin güçlü kalmasına yardımcı olur.
Kanser hücreleri kemiğe yayıldığında osteoblast ve osteoklastların hareketini durdurur veya hızlandırır, çok fazla kemik parçalanır veya çok fazla kemik yapılır. Bu değişiklikler kemiklerin normalden daha kolay kırılmasını sebep olabilir.
Kemik metastazları başka sorunlara da neden olabilir:
Kanser omurganın kemiklerine yayıldığında omuriliğe baskı yapabilir. Bu, hemen tedavi edilmezse felce yol açabilecek sinir hasarına neden olabilir .
Çok fazla kemik çözündüğünde, kana kalsiyum salınır. Bu, yüksek kan kalsiyum düzeylerinin (hiperkalsemi) neden olduğu sorunlara yol açabilir.
Kemik metastazlarını erken tanı koymak ve tedavi etmek, sorunları önlemeye veya etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
Kemik ağrısı genellikle kemiğe yayılmış kanserin ilk belirtisidir. Ağrı ilk başta gelip gidebilir. Geceleri daha kötü olma eğilimindedir ve hareketle daha iyi olabilir. Daha sonra sabit hale gelebilir ve aktivite sırasında daha kötü olabilir. Kemik kırılacak kadar zayıf olabilir. Kemik metastazı erken bulunursa bu genellikle önlenebilir.
Kemik metastazlarının neden olduğu ağrıyı tedavi etmenin birçok yolu vardır. Tedavi, kanserin tipine ve ayrıca kemik metastazlarının sayısına ve konumuna bağlı olacaktır. Bazen ana (birincil) kanseri tedavi etmek için kullanılan tedavi, metastazların küçülmesine yardımcı olur. Diğer zamanlarda, kanserin kemik üzerindeki etkilerini durdurmak için yapılmış ilaçlar verilebilir. Ek olarak, radyasyon tedavisi ve hatta ameliyat gibi bazı yerel tedaviler ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Kemik ağrılarında ağrı kesici ilaçlar da çok faydalıdır. Kanser ağrısını tedavi etmek için birçok ağrı kesici ilaç kullanılmaktadır.
Düşme veya yaralanma ile kırılmalar olabilir, ancak normal aktiviteler sırasında zayıf bir kemik de kırılabilir. Bu kırılmalar genellikle ani, şiddetli ağrıya neden olur. Kırıklar en çok kol ve bacakların uzun kemiklerinde ve omurga kemiklerinde meydana gelir. Örneğin sırtın ortasındaki ani ağrı, omurgadaki bir kemiğin kırıldığı anlamına gelebilir.
Kırıkları önlemeye yardımcı olabilecek kemikleri güçlendirmek için ilaçlar verilebilir. Kemikteki kanser, kemik kırılmadan önce bir süre şiddetli ağrıya neden olabilir. Çekilen röntgen, kol veya bacak kemiğinin kırılma olasılığının yüksek olduğunu gösteriyorsa, kemiğin zayıf kısmına metal bir çubuk koymak için ameliyat yapılabilir.
Kemik zaten kırılmışsa, genellikle kemiğin kırılan kısmına çelik bir destek koymak için ameliyat yapılır. Omurga kemikleri kırılırsa, hasarlı kemiklere bir kemik çimentosu enjekte edilebilir (vertebroplasti veya balon kifoplasti). Bu, kemiği desteklemeye yardımcı olabilir.
Radyasyon tedavileri ameliyattan sonra daha fazla hasarı önlemek için verilebilir. Radyasyon kemiği daha güçlü yapmaz, ancak daha fazla hasarı durdurabilir.
Sırt kemiklerinde büyüyen kanser omuriliğe baskı yapabilir. Omurilik sıkışmasının en erken semptomlarından biri sırt veya boyundaki ağrıdır.
Omurilik sıkışması hemen tedavi edilmezse kişi felç olabilir. Bu genellikle bacakları etkiler (böylece kişi yürüyemez), ancak tümör boyundaki omuriliğe baskı yapıyorsa, kollar ve bacaklar etkilenebilir.
Omurilik sıkışması farklı şekillerde ortaya çıkabilir:
Bu gibi belirtiler fark edildiğinde hemen doktora başvurulmalıdır.
Kanser omuriliğe baskı yapmaya yeni başlıyorsa, tedavi felci önlemeye ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Radyasyon genellikle tedavinin bir parçası olarak kullanılır. Radyasyon genellikle ilk 12 ila 24 saat içinde hemen başlatılır. Veya ilaç tedavileri yapılabilir.
Omurilik zaten hasar belirtileri gösteriyorsa (bacaklarda zayıflık gibi), hemen ameliyat ve ardından radyasyon en iyi tedavi olabilir. Bu, bir hastanın tek başına radyasyon almasından daha iyi yürümesine ve işlev görmesine izin verebilir. Çok ilerlemiş kanser veya diğer ciddi tıbbi sorunları olan kişiler bu tür ameliyatları yaptıramayabilirler.
Kanser kemiklere yayıldığında, kemiklerden çok fazla kalsiyum kan dolaşımına salınabilir. Buna hiperkalsemi denir.
Yüksek kan kalsiyum seviyeleri aşağıdaki gibi sorunlara neden olabilir.
Tedavi, etkilenen böbrekleri korumak için büyük miktarlarda intravenöz (IV) sıvı verilmesini ve kan kalsiyum seviyelerini hızla düşürmek için ilaçlar verilebilir. Kalsiyum seviyesi normale döndüğünde kanseri tedavi etmek, kalsiyum seviyesinin tekrar çok yükselmesini önlemeye yardımcı olabilir.
Kemik metastazı olan kişilerde kemik problemlerini tedavi etmek için en sık kullanılan ilaçlar bifosfonat ilaçlarıdır . Bu ilaçlar damardan veya deri altından verilir. Çoğu hasta başlangıçta ayda bir kez tedavi edilir, ancak iyi durumdalarsa daha sonra daha az sıklıkla tedavi edilebilirler. Bu ilaçlardan biriyle tedavi, daha fazla kemik hasarının ve kırıklar, hiperkalsemi ve omurilik sıkışması gibi zayıflamış kemiklerle ilgili olayların önlenmesine yardımcı olabilir.
Bu tedavilerin çene osteonekrozu (ONJ) adı verilen nadir fakat ciddi bir yan etkisi olabilir. Hastalar ağrıdan şikayet ederler ve doktorlar çene kemiğinin bir kısmının öldüğünü tespit ederler. Bu, o bölgede iyileşmeyen açık bir yaraya veya diş kaybına yol açabilir. Çene kemiği de enfekte olabilir. Çene ameliyatı olmak veya diş çektirmek bu sorunu tetikleyebilir. Bu ilaçlardan birini alırken bu prosedürlerden kaçınmak en iyisidir. Bu diş prosedürlerinden kaçınmanın bir yolu, diş ipi kullanarak, fırçalayarak, takma dişlerin uygun şekilde oturduğundan emin olarak ve düzenli diş muayeneleri yaparak iyi ağız hijyeni sağlamaktır. Herhangi bir diş veya diş eti enfeksiyonu hemen tedavi edilmelidir. (Diş dolguları, kök kanal prosedürleri ve diş kronları ONJ’ye yol açmıyor gibi görünmektedir.) ONJ meydana gelirse, doktor kemik ilacını durduracaktır.
Doktorunuz muhtemelen tedaviye başlamadan önce diş muayenesi yaptırmanızı önerecektir. Bu şekilde, ilaca başlamadan önce herhangi bir diş problemi halledilebilir. Ayrıca, vücudunuzun kemik yapmasına yardımcı olmak için ilaç kullanırken kalsiyum ve D Vitamini takviyeleri almanızı önerebilirler.