Karaciğer kanseri belirtileri
Karaciğer kanseri belirti ve semptomları nelerdir?
Çoğu insanda primer karaciğer kanseri erken aşamalarında belirti ve semptom göstermediğinden dolayı riskli grupta bulunan HBV veya HCV ile kronik enfeksiyon geçirmiş kişiler, Siroz hastaları, Belirli kalıtsal karaciğer hastalıkları bulunan kişiler, Karaciğerinde yağ birikmesi bulunanlar, aşırı alkol tüketenler mutlaka erken tanı için tetkikleri düzenli olarak yaptırmaları gerekmektedir.
Karaciğer kanseri belirtilerini göstermeye başladığında aşağıdaki belirtileri göstermeye başlayabilir.
- İstemsiz kilo kaybı
- İştah kaybı
- Üst karın ağrısı
- Bulantı ve kusma
- Genel zayıflık ve yorgunluk
- Karın bölgesinde şişme
- Cildinizin ve göz akınızın sararması (sarılık).
- Beyaz, kirecimsi dışkı
Karaciğer kanseri belirtileri ve semptomları sonrası ne zaman doktora görünmeli?
Yukarıdaki belirtilerden karaciğer kanseri belirtilerinden bir yada birkaçını gözlemliyorsanız ve bunlar sizi kaygılandıracak boyutta ise bunların sebebi enfeksiyon gibi başka bir sebepten dolayı da olabilir. En doğru çözüm doktorunuzdan randevu alıp tanı için gerekli tetkikleri yaptırmanızdır.
Karaciğer kanseri nedenleri nelerdir?
Çoğu karaciğer kanseri vakasında sebep olan etmenler tam olarak belirli değildir. Ancak bazı olgularda, sebep bilinir. Örneğin, belirli hepatit virüslerinin kronik enfeksiyonları karaciğer kanserine sebep olabilir.
Karaciğer kanseri, karaciğer hücrelerinin DNA’sında – vücudunuzdaki her kimyasal işlem için talimatlar veren materyal- değişiklikler (mutasyonlar) oluştuğunda meydana gelir. DNA mutasyonları bu talimatlarda değişikliklere sebep olur. Bir sonuç, hücrelerin kontrol dışı büyümeye başlayıp nihayetinde kanserli hücrelerin oluşturduğu kitle olan tümörü oluşturabilmesidir.
Karaciğer kanseri risk faktörleri nelerdir?
- HBV veya HCV ile kronik enfeksiyon
Hepatit B virüsü (HBV) veya hepatit C virüsü (HCV) ile kronik enfeksiyon, karaciğer kanseri riskinizi arttırır.
- Siroz
Bu ilerleyici ve geri dönüşümsüz durum karaciğerinizde nedbe dokusunun oluşmasına neden olur ve karaciğer kanserine yakalanma olasılığınızı arttırır.
- Belirli kalıtsal karaciğer hastalıkları
Karaciğer kanseri riskini artırabilen karaciğer hastalıkları hemokromatozisi ve Wilson hastalığını içerebilir.
- Kan şekeri bozukluğu
Kan şekeri bozukluğu olan insanlar şeker hastalığı olmayanlardan daha yüksek karaciğer kanseri riskine sahiptir.
- Alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığı.
Karaciğerde yağ birikmesi karaciğer kanseri riskini artırır.
- Aflatoksinlere maruziyet
Aflatoksinler kötü koşullarda depolanan mahsullerde yetişen küfler tarafından üretilen zehirlerdir. Mısır ve yer fıstığı gibi mahsuller aflatoksinlerle kirlenmiş olabilir ki bu ürünlerden yapılmış gıdalarda da bulunabilir.
- Aşırı alkol tüketimi
Uzun yıllar boyunca her gün ölçülü miktardan daha fazla alkol tüketimi, geri dönüşümsüz karaciğer hasarına yol açabilir ve karaciğer kanseri riskinizi artırabilir.
Karaciğer kanseri önlemek için neler yapılabilir?
Siroz riskinizi azaltın
Siroz karaciğerin yaralanmasıdır ve karaciğer kanseri riskini artırır. Aşağıdakileri yaparsanız siroz riskinizi azaltabilirsiniz:
- Alkolü hiç değilse ölçülü için. Alkol kullanmayı seçerseniz, içeceğiniz miktarı sınırlayın. Kadınlarda, bu miktar günde bir kadehten fazla içilmemesi anlamına gelir. Erkeklerde ise günde iki kadehten fazla içilmemesi anlamına gelir.
- Sağlıklı kiloda kalın. Mevcut kilonuz sağlıklı ise, haftanın çoğu günü egzersiz yaparak ve sağlıklı beslenmeyi seçerek bunu korumaya çalışın. Kilo vermeniz gerekiyorsa, her gün aldığınız kaloriyi azaltın ve yaptığınız egzersiz miktarını artırın. Yavaş kilo vermeyi hedefleyin – her hafta 0.5 ila 1 kilogram.
- Kimyasallara dikkat edin. Evde veya işyerinde kullandığınız kimyasallarla alakalı talimatları izleyin.
Hepatit B aşısı yaptırın
Hem yetişkinler hem de çocuklar için yüzde 90’dan fazla koruma sağlayan hepatit B aşısı ile hepatit B riskinizi azaltabilirsiniz. Aşı, bebekler, yaşlı erişkinler ve bağışıklık sistemi zayıf olanları da içeren hemen herkese yapılabilir.
Hepatit C’yi önleyecek tedbirler alın
Hepatit C aşısı bulunmamaktadır, ancak enfeksiyon riskinizi azaltabilirsiniz.
- Cinsel partnerinizin sağlık durumunu bilin. Partnerinizde HBV, HCV veya başka cinsel yolla bulaşan enfeksiyon bulunmadığından emin değilseniz, korunmasız cinsel ilişkiye girmeyin. Partnerinizin sağlık durumunu bilmiyorsanız, cinsel birleşme esnasında her zaman prezervatif kullanın.
- Intravenöz (IV) ilaçları kullanmayın, ancak bunu yaparsanız temiz bir iğne kullanın. Yasa dışı ilaçları enjekte etmeyerek HCV riskinizi azaltın. Ancak böyle bir şansınız yoksa, iğnenin steril olduğundan emin olun ve başkaları ile paylaşmayın. Kirlenmiş uyuşturucu gereçleri hepatit C enfeksiyonunun yaygın nedenidir. Toplumunuzdaki iğne değişim programlarından yararlanın ve ilaç kullanımınız için yardım istemeyi düşünün.
- Piercing veya dövme yaptıracaksanız temiz ve emniyetli mağazalar arayın. Uygun şekilde sterilize edilmeyen iğneler hepatit C virüsünü yayabilirler. Piercing veya dövme yaptırmadan önce, bölgenizdeki mağazaları kontrol edin ve çalışanlara emniyet uygulamaları hakkında sorular sorun. Bir mağazadaki çalışanlar sorularınızı yanıtlamayı reddederse veya sorularınızı ciddiye almıyorsa, bunu tesisin sizin için uygun olmadığını gösteren bir işaret olarak kabul edin.
