Gırtlak (Larenks) boğazınızın hemen altında bulunur. Gırtlak kıkırdaktan yapılmıştır ve konuştuğunuzda ses çıkarmak üzere titreşen ses tellerini içerir.
Bu bölgede gelişen, kanserler gırtlak veya larenks kanseri olarak adlandırılır.
Gırtlak kanserinin bulguları ve belirtileri aşağıdakileri içerebilir:
Ne zaman doktora görünmelisiniz?
Herhangi bir ısrarcı yeni belirti ve bulguyu fark ederseniz, doktorunuzdan randevu alın. Gırtlak kanserinin çoğu belirtisi kansere özgü olmadığından doktorunuzun önce daha yaygın görülen diğer nedenleri araştırması olasıdır.
Gırtlak kanseri, gırtlağınızdaki hücreler genetik mutasyon geliştirdiğinde oluşur. Bu mutasyonlar hücrelerin kontrolsüz büyümesine ve normalde sağlıklı hücreler öldükten sonra da yaşamaya devam etmelerine yol açar. Biriken hücreler gırtlak bölgesinde bir tümör oluşturabilirler.
Gırtlak kanserine sebep olan mutasyona neyin sebep olduğu net olarak bilinmemektedir. Ancak doktorunuz riskinizi artırabilecek etmenleri belirleyecektir.
Gırtlak, gırtlağın hemen altında bulunan ses kutusuyla yakın bağlantılıdır.
Gırtlak kanserini riskini artıran faktörler aşağıdakileri içerir:
Gırtlak kanserinin oluşmasını önlediği kanıtlanmış bir yol yoktur. Ancak, gırtlak kanseri riskinizi azaltmak için:
Gırtlak kanseri tanısını koymak için doktorunuz aşağıdakileri önerebilir:
Diğer bir türdeki skopi cihazı (laringoskop) da gırtlağınıza yerleştirilebilir. Doktorunuzun ses tellerinizi incelemesine yardımcı olmak için bir büyütme merceği kullanır. Bu işleme “laringoskopi” adı verilir.
Gırtlak kanseri teşhis edildikten sonra, bir sonraki adım kanserin yayılımının (evresinin) belirlenmesidir. Hastalığın evresinin bilinmesi tedavi seçeneklerinizin belirlenmesine yardımcı olur.
Kanserin evreleri I’den IV’e kadar Roma rakamlarıyla ifade edilir. Her bir gırtlak kanseri alt tipinin her evre için özel kriterleri vardır. Genelde, evre I gırtlak kanseri, gırtlakın bir bölgesine sınırlı daha küçük bir tümörü ifade eder. Sonraki evreler, evre IV en ileri evre olmak üzere, daha ilerlemiş kanseri belirtir.
Tedavi seçenekleriniz, gırtlak kanserinizin yeri ve evresi, dâhil olan hücre tipi, genel sağlık durumunuz ve kişisel tercihleriniz gibi pek çok faktöre dayanmaktadır. Seçeneklerinizden her birinin faydalarını ve risklerini doktorunuzla görüşün. Sizin için hangi tedavilerin uygun olacağını birlikte belirleyebilirsiniz.
Gırtlak kanseri tedavisi
Radyasyon terapisi, kanser hücrelerine radyasyon vererek ölmelerine yol açmak için X-ışınları ve protonlar gibi kaynaklardan elde edilen yüksek enerjili ışınları kullanır.
Radyasyon terapisi vücudunuzun dışındaki büyük bir makineyle uygulanabilir (harici ışın radyasyonu) veya radyasyon terapisi vücudunuzun içine kanserin (brakiterapi) yakınına yerleştirilebilen küçük radyoaktif maddeler ve tellerle verilebilir.
Radyasyon tedavisi, erken evre gırtlak kanserleri için gerekli tek tedavi olabilir. Daha ileri evre gırtlak kanserlerindeyse radyasyon terapisi kemoterapi veya cerrahi ile birleştirilebilir. Çok ileri evre gırtlak kanserlerinde, radyasyon tedavisi, bulgu ve belirtileri hafifletmek ve sizi daha rahatlatmak için kullanılabilir.
Cerrahi
Gırtlak kanserinizi tedavi etmek için düşünebileceğiniz cerrahi işlem türleri, kanserinizin yerine ve evresine bağlıdır. Mevcut seçenekler içerisinde aşağıdakiler yer alır:
Neden cerrahi müdahale
Daha büyük ve daha geniş bir alana yayılan tümörlerde, tüm gırtlağın alınması gerekebilir. Soluk borunuz daha sonra nefes almanızı sağlamak için gırtlağınızdaki bir deliğe (stoma) bağlanır (trakeotomi). Tüm larenksiniz alınmışsa, yeniden konuşabilmenizi sağlamak için birkaç seçeneğiniz vardır. Gırtlağınız olmadan konuşmayı öğrenmek için bir konuşma patoloğu ile çalışabilirsiniz.
Ameliyat kanama ve enfeksiyon riski taşımaktadır. Konuşma veya yutma güçlüğü gibi diğer olası komplikasyonlar, alındığınız ameliyata bağlı olacaktır.
Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için ilaçları kullanır. Kemoterapi sıklıkla gırtlak kanserlerinin tedavisinde radyasyon tedavisi ile birlikte kullanılır. Belirli kemoterapi ilaçları kanser hücrelerini radyasyon tedavisine daha duyarlı hale getirir. Ancak kemoterapi ve radyasyon terapisinin birleştirilmesi her iki tedavinin yan etkilerini artırır. Yaşamanız muhtemel olan yan etkileri ve kombine tedavilerin bu etkilere ağır basacak yararlar sağlayıp sağlayamayacağını doktorunuzla görüşün.
Hedefe yönelik ilaç tedavisi
Hedefe yönelik ilaçlar, kanser hücrelerinde hücrelerin büyümesini hızlandıran belirli kusurlardan yararlanarak gırtlak kanserini tedavi ederler.
Cetuximab (Erbitux), belirli durumlarda gırtlak kanserini tedavi etmek için onaylanmış bir hedefe yönelik tedavidir. Cetuximab, birçok sağlıklı hücrede bulunmakla birlikte gırtlak kanseri hücrelerinin belirli türlerinde daha yaygın olan bir proteinin etkilerini durdurur.
Diğer hedefe yönelik ilaçlar klinik çalışmalarda araştırılmaktadır. Hedefe yönelik ilaçlar kemoterapi veya radyasyon terapisi ile birlikte kullanılabilirler.
Tedavi sonrası rehabilitasyon
Gırtlak kanserinin tedavisi genellikle yutma, katı yiyecekleri yeme ve konuşma becerisini yeniden kazanmak için uzmanlarla çalışmayı gerektiren komplikasyonlara neden olur. Doktorunuz, gırtlak kanseri tedavisi sırasında ve sonrasında aşağıdaki konularda yardım almanızı isteyebilir:
Doktorunuz tedavilerinizin olası yan etkilerini ve komplikasyonlarını sizinle konuşabilir.
