Galyum 68’li (Ga-68) PSMA PET/CT herhangi bir evredeki prostat kanseri için etkili bir tanı yöntemidir
Hastaların, prostat kanserinin ilk tespitinden sonra iyi uygulanmış tedaviye rağmen lezyonun nüks etmesi ihtimalinin bulunduğunu ve bunun olağandışı bir durum olmadığını bilmesi gerekir. PSA seviyelerinin sürekli kontrol altında tutulması ve herhangi bir şüphe oluşması halinde etkili takip işlemlerinin başlatılması gereklidir. Bu, ideal bir tedavi planının oluşturulmasına imkan tanıyan hassas bir tanı işlemidir. Onkolojik tedavinin hastanın yaşam kalitesini ve diğer organlarını olumsuz etkileyebileceği ve bu nedenle nükslerle ilgili tabloyu tamamen görmeden ve hassas tanı işlemlerini yürütmeden “körlemesine” hareket etmenin son derece etkisiz ve çok riskli olduğu bilinmelidir.
Prostat kanserinin tanısında, herhangi bir evredeki prostat kanserinin sınıflandırılmasına imkan tanıyan Galyum 68 (Ga-68) PSMA PET/CT’den daha hassas ve kesin bir yöntem bulunmadığı yapılan çalışmalarla kanıtlanmıştır.
Prostat kanseri şüphesi olan hastalarda, tanısı konulmuş hastalarda hastalığın yaygınlığının belirlenmesinde (evreleme) ve ameliyat / radyoterapi/ hormonterapi /kemoterapi almış olan hastalarda nüks şüphesi durumunda Galyum 68 (Ga-68) izotopuyla işaretli PSMA (prostat spesifik membran antijeni) PET/CT yol göstericidir. PSMA hem sağlıklı hem de kanserli hücrelere eşit şekilde nüfuz eder, ancak baskın şekilde büyümekte olan kanserli hücrelerde birikir. Ga-68 ile işaretli PSMA PET/CT tümörün yerinin, büyüklüğünün ve uzak metastazlarının ayrıntılı değerlendirmesine olanak tanır. Bu madde, tümör aktivitesinin değerlendirilmesine imkan tanır ve özellikle yüksek düzeyde saldırgan kanserli hücrelerde birikir .
- Avrupa’da ve ABD’de yapılan sayısız çalışma, Ga-68 PET/CT’nin PSA seviyesinin 0.2 ng/ml düzeyinde olduğu olgularda bile prostat kanseri nüksünün tespit edilmesine imkan tanıdığını kanıtlamıştır. Nüks ve metastazların tespitinde Ga- 68 PET/ CT yenilikçi tanı işlemlerinin hassasiyeti % 86’dır. Prostat kanserinin nüksüne bakarken, sağladığı kesinlik en önemli avantajlarından biridir.
Ga-68 PSMA PET/CT’nin hassasiyeti çok yüksek olup bu yöntemin yardımıyla kemiklerdeki küçük metastazların dahi tanısı konulmaktadır. Bu, yeni yöntemin sadece nüksün bulunduğu hastalarda faydalı olmayıp aynı zamanda doku örneklerinde o ana kadar tümör tespiti mümkün olmayan kanser şüpheli kişilerde de fayda sağlayacağı anlamına gelmektedir.
- PSMA PET/CT yöntemi sadece çok yüksek doğrulukta hastalık tanısını koymamızı sağlamakla kalmayıp aynı zamanda tedavinin planlanmasına veya diğer değişle hastanın lokal tedaviye mi (radyoterapi) yoksa sistemik tedaviye mi (kemoterapi ve hormonoterapi) ihtiyaç duyduğunun belirlenmesine de olanak tanır.
- Ga-68 PET/CT’nin, tedavinin tanı girişimleriyle birleştirilmesi anlamına gelen teranostik denilen yeni tıp paradigmasına doğru atılan bir adım olduğu söylenebilir. Kanser hücreleri Ga-68 PSMA ile görüntülenebildiğinde radyonüklid tedaviyede uygun olduğu düşünülebilinir. Görüntülendiğinde eş zamanlı olarak imhasına hızla başlanır.
Ga-68 PET/CT çekilmesi ne zaman önerilir?
- Biyopsi sonuçları negatif çıksa dahi habis tümör bulunduğundan şüphe edilmesi.
- Önceki tetkiklerde şüpheli verilerin elde edilmesi durumunda tanının açıklığa kavuşturulması.
- Hastalığın yayılımının (evresinin) tespiti
- Tedavinin (local yada sistemik) belirlenmesi
- Tedaviye yanıtın değerlendirilmesi
- Tedavi sonrası nüks ve metastazların saptanması.