Altta yatan kalp veya akciğer hastalıkları gibi sağlık durumları, koronavirüs ile enfekte olmanız halinde daha tehlikeli semptomlar yaşamanıza neden olabilir.
Koronavirüs (COVID-19) enfeksiyonunun belirtileri çok çeşitli olabilir. Bazı kişiler hiç belirti göstermezken bazı kişiler sonunda mekanik solunum desteğine ihtiyaç duyacak kadar hasta olur.
Daha tehlikeli olan bu sorunların gelişmesi riski, ileri yaştaki kişilerde ve hangi yaşta olursa olsun belirli sağlık sorunlarına sahip olan kişilerde artmış olabilir. Bu gruba kalp ve akciğer sorunları, zayıf bağışıklık sistemi, ciddi obezite ve diyabet (şeker hastalığı) örnektir. Bu durum influenza gibi diğer solunum sistemi hastalıklarında olan ile aynıdır.
Çocuklar dahil tüm yaş grupları COVID-19 ile enfekte olabilir. Ancak, sıklıkla orta yaş ve üstü yetişkinler etkilenir. Daha tehlikeli semptomların gelişmesi riski, 65 yaş ve üzeri kişilerde daha yüksektir. Bu hastalık kaynaklı ölüm oranı ise 80 yaş ve üzerinde en yüksektir. Farklı sağlık sorunları olan kişilerde riskler daha da yüksek olabilir.
Tüm ilaçlarınızı reçete edildiği şekilde alın. Sağlık durumunuz, ilaçlarınız, doktorlarınızın isimleri ve acil durum görüşmeleri hakkında bilgilerin yer aldığı bir bakım planı hazırlamayı düşünün.
Huzurevinde barınanlar için risk, genellikle birden çok sağlık sorununa sahip olmaları ve ileri yaşta olmaları nedeniyle daha yüksektir. Virüs birbiri ile yakın temasta olan kişiler arasında hızla bulaşır. Eğer huzurevinde kalıyorsanız, enfeksiyondan korunmak için yayınlanan rehberleri takip edin. Huzurevi sakinleri için alınan önlemleri ve ziyaret kısıtlamalarını sorun. Kendinizi iyi hissetmiyorsanız bunu personel ile paylaşın.
COVID-19 akciğerleri hedef alır. Bu nedenle şu hastalıklardan birine sahipseniz ciddi belirtiler geliştirmeye yatkın olabilirsiniz:
Bu durumlar için alınan ilaçlardan bazıları bağışıklığınızı düşürüyor olsa dahi semptomlarınızı olabildiğince kontrol altında tutmak adına ilaçlarınıza devam etmeniz önemlidir. Astım inhalerleri gibi acil ilaçların alımı konusunda doktorunuz ile konuşabilirsiniz.
Ayrıca astımı kötüleştiren faktörlerden uzak durmak da işe yarayabilir. Bu tetikleyiciler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Polen, toz, tütün kullanımı ve soğuk hava bunlara örnektir. Bazı hastalarda güçlü duygular ve stres de astım ataklarını tetikleyebilir. Yoğun kokular da tetikleyici olabileceğinden kullandığınız dezenfektanın sizin için astım sebebi olmadığına emin olun.
Sigara veya elektronik sigaralar astım tetikleyicisi olmaya ek olarak akciğerlerinizi hasarlayıp bağışıklık sisteminizi engelleyebilir, bu durum da COVID-19 enfeksiyonunun ciddi komplikasyonları açısından riskinizi artırır.
Diyabet, kalp hastalıkları, yüksek kan basıncı veya ciddi obeziteye sahip hastalar COVID-19 ile enfekte olmaları durumunda tehlikeli semptomlar geliştirmeye daha yatkınlardır. Bu durum yıllar içinde obezite ve diyabet oranları yükselmesi endişe verici olabilir.
Hem obezite hem de diyabet bağışıklık sisteminin etkinliğini düşürür. Diyabet genel olarak enfeksiyon riskini artırır. Kan şekeri seviyesini kontrollü tutmak ve diyabet ilaçları ile insülini kullanmaya devam etmek bu riski azaltabilir.
Kardiyomiyopati, pulmoner hipertansiyon, konjenital kalp hastalıkları, kalp yetmezliği veya koroner arter hastalığı gibi hastalıklara sahip olmak da ciddi hastalık riskini artırır. İlaçlarınızı tam olarak reçete edildiği şekliyle kullanmaya devam edin. Kan basıncınız yüksekse kontrol altına alın ve ilaçlarınızı önerilen şekilde alın.
Sağlıklı bir bağışıklık sistemi hastalık yapıcı mikroorganizmalar ile savaşır. Ancak bunlar gibi birçok durum bağışıklık sistemini zayıflatabilir:
Eğer bağışıklık sisteminiz zayıfsa, COVID-19’dan korunmak için ek önlemler almanıza gerek olabilir. Rutin doktor kontrolleri ertelenebilir veya telefon ya da video konferans yoluyla gerçekleştirilebilir. İlaçlarınızın size postalanmasını isteyebilirsiniz, böylece eczaneye gitmemiş olursunuz.
Eğer kronik karaciğer veya böbrek hastalığınız varsa, COVID-19 kaynaklı ciddi hastalıklar açısından yüksek riskte olabilirsiniz.
Kronik böbrek hastalığı sebebiyle diyaliz hastasıysanız, her randevuya gidin. Hasta hissederseniz bunu doktorunuza bildirin. Kronik böbrek hastalığı ve diyaliz sebebiyle bağışıklık sisteminiz zayıflamış olabilir.
Kronik karaciğer hastalığınız varsa, bağışıklık sisteminiz zayıflamış olabileceğinden COVID-19 sebepli ciddi hastalıklar açısından riskiniz yüksek olabilir. Ayıca ciddi COVID-19 semptomlarının ve tedavide kullanılan ilaçların karaciğer üzerine kötü etkileri olabilir.
Yeni koronavirüs enfeksiyonundan korunmak için bir aşı mevcut olmasa da, enfeksiyon riskini azaltacak önlemler alabilirsiniz. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), COVID-19’dan korunmak için şu önlemleri önermektedir:
Eğer enfeksiyon ve ciddi COVID-19 semptomları açısından yüksek riskli grupta iseniz, bu günlük önlemlere ek olarak şunları yapmak isteyebilirsiniz:
